Clever vinden wij een ontzettend leuk dobbelspel en komt bij ons graag op tafel. Het is een van onze favorieten als we wat minder tijd hebben voor een langduriger spel. Wij hebben twee verschillende varianten: Clever en Dobbel so Clever. Een tijd geleden alweer is er een derde versie verschenen: clever tot de 3e macht. Deze hebben we vorig jaar op Het Spellenspektakel gespeeld, maar nog nooit aangeschaft. Inmiddels is er ook een vierde variant uitgekomen: Clever 4Ever. Deze hebben we afgelopen keer tijdens Het Spellenspektakel gespeeld en ook die smaakte naar meer. Van 999Games ontving ik een recensie-exemplaar van Clever 4Ever. En ik kan je vertellen, net zo verslavend als de andere varianten, sterker nog, het is ons meest gespeelde spel in 2022.
Clever 4Ever
Clever is terug! In deze vierde editie van dit populaire dobbelspel ga je weer zoveel mogelijk punten scoren. Naast 5 gloednieuwe categorieën heb je nu ook de nieuwe actie “zilver oppoetsen”, waarmee je een dobbelsteen op het dienblad tijdelijk kunt verhogen of verlagen. Clever 4ever is een must voor fans, maar ook een prima introductie voor iedereen die kennis met Clever wil maken.
Inhoud van het spel
- 1 scoreblok
- 6 dobbelstenen
- De spelregels
Voorbereiding
- Geef elke speler een scorevel en een viltstift of pen.
- Leg het zilveren dienblad in het midden van de tafel.
- De speler die begint krijgt de 6 dobbelstenen.
Het spel wordt gespeeld in 4 rondes bij 4 spelers, 5 rondes bij 3 spelers en 6 rondes bij 1 of 2 spelers.
Spelverloop
De speler die aan de beurt is, is de actieve speler en gooit de dobbelstenen. Hij kiest 1 dobbelsteen en legt deze op één van de dobbelsteenvelden op zijn scoreblad. Vervolgens moet de speler de waarde van de dobbelsteen invullen of aankruisen in de categorie overeenkomstig de kleur van de gekozen dobbelsteen. Daarna moet de speler alle dobbelstenen met een lagere waarde dan de gekozen dobbelsteen op het zilveren dienblad leggen. De actieve speler gooit daarna met de overgebleven dobbelstenen en kiest er weer één uit. Hij legt de dobbelsteen op het tweede dobbelsteenveld en vult de waarde in op zijn scoreblad, in de categorie overeenkomstige de kleur van de dobbelsteen. Dobbelstenen met een lagere waarde dan de gekozen dobbelsteen worden op het zilveren dienblad gelegd en de speler gooit voor de derde keer met de overgebleven dobbelstenen.
Als de actieve speler klaar is met zijn beurt, liggen er 3 dobbelstenen op het zilveren dienblad. Nu zijn de passieve spelers aan zet. De passieve spelers kiezen nu een dobbelsteen van het zilveren dienblad en vult de score in op zijn scorevel, in de categorie overeenkomstig de kleur van de gekozen dobbelsteen. Meerdere spelers kunnen dezelfde dobbelsteen kiezen.
Nu is de volgende speler aan de beurt als actieve speler. Als alle spelers als actieve speler in een ronde aan de beurt zijn geweest, dan wordt de volgende ronde ingezet.
Als het spel is afgelopen tellen alle spelers de punten in elke categorie bij elkaar op. Elke speler krijgt extra punten voor het aantal behaalde vossen x het aantal punten in de categorie met de laagste score. De speler met de meeste punten wint het spel.

Categorieën
Geel
In de gele categorie kun je de waarde van de gele (of witte) dobbelsteen in één van de drie rijen invullen, steeds van links naar rechts. In de bovenste rij vul je de waardes in van links naar rechts in een oplopende reeks. Het levert verder geen punten op. De totale waarde in de middelste rij zijn minpunten en de totale waarde in de onderste rij zijn pluspunten. Voor elk volledig ingevulde kolom krijg je nog de punten die eronder staan.
Blauw
Voor de blauwe kolom heb je zowel de blauwe als de witte dobbelsteen nodig (je hoeft er daar maar één van op je dobbelsteenveld te leggen. De waarde op de blauwe steen bepaalt de rij, de waarde van de witte steen bepaalt de kolom waarin je een kruisje zet. Zodra je 2 kruisjes in een rij hebt gezet, dan ontvang je direct de bijbehorende bonus. Zodra je 2 kruisjes in een kolom hebt gezet, ontvang je daarvoor punten.
Grijs
Kies je voor de grijze dobbelsteen dan mag een vakje afkruisen overeenkomstig de waarde van de dobbelsteen. Je moet een vakje in z’n geheel kunnen afkruisen. Bonussen die je afkruist mag je direct toepassen. Voor volledige kolommen ontvang je punten.
Groen
In de groene categorie zie je twee rijen. Elke rij moet van links naar rechts worden ingevuld, in elk vakje komt een getal overeenkomstig de waarde van de dobbelsteen. Vul je de waarde op de onderste rij in, dan ontvang je direct een bonus. Vul je de waarde in de bovenste rij in, dan ontvang je op dat moment niets. Je ontvangt punten voor elk vakje waarbij zowel de bovenste als de onderste waarde is ingevuld. Vanaf vakje 4 worden je punten zelfs verdubbeld.
Roze
En dan heb je nog de roze categorie: hoe meer vakjes je invult met een getal, hoe meer punten je krijgt. Maar, je kunt ook bonuspunten krijgen. Als je een 1 invult gebeurt er niets, je krijgt ook de onderstaande bonus niet. Als je een 2 invult krijg je 2 bonuspunten, de onderstaande bonus krijg je niet. Vul je een 3 in, dan mag je in het vakje ernaast ook een 3 invullen, de onderstaande bonussen krijg je niet. Als je een 4 invult krijg je 4 bonuspunten, de onderstaande bonus krijg je niet. Vul je een 5 in, dan krijg je wél de onderstaande bonus, maar geen bonuspunten. En als je een 6 invult, dan krijg je 3 bonuspunten én onderstaande bonus.

Acties
Er zijn ook nog 3 ‘acties’ die je kunt inzetten zodra je die omcirkeld hebt. De drie pijltjes in een rondje betekent dat je nogmaals opnieuw mag gooien als je een slechte worp hebt. De +1 betekent dat je een dobbelsteen nogmaals mag gebruiken en mag invullen of aankruisen in een categorie. En het dienblad betekent dat je de waarde van een dobbelsteen die op het zilveren dienblad ligt met 1 kan vermeerderen of verminderen.
Lees ook: Review: Clever | 999-Games
Mijn mening
Clever is een ontzettend leuk dobbelspel. Clever en Dobbel zo Clever zijn twee spellen die wij al enige tijd in bezit hebben en veel gespeeld hebben. Het voordeel van Clever is dat je het er snel bij pakt, je geeft elke speler een scorevel en een stift, je legt de dobbelstenen klaar en je kunt beginnen. Toch ben je wel zo’n 20 minuten bezig met een potje (bij 2 spelers), dus het is ook niet zo dat je het ontzettend snel speelt.
Inmiddels is er ook een derde en vierde variant van het bekende dobbelspel verschenen. Clever tot de 3e macht hebben we 1x gespeeld tijdens het Spellenspektakel, maar hebben we nooit aangeschaft. Moeten we toch gauw eens doen. Clever 4Ever hebben we inmiddels wel als recensie-exemplaar ontvangen. Maar is het dan de moeite waard om deze óók aan te schaffen als je al 1 of 2 varianten in huis hebt? Ik vind van wel. De basis van het spel is steeds weer hetzelfde. Het spel wordt gespeeld over 6 rondes. De actieve speler mag 3x gooien en bij elke worp 1 dobbelsteen kiezen en afvinken op het scoreblad. De passieve speler(s) mag vervolgens één van de overgebleven dobbelstenen op het zilveren schaaltje kiezen en afvinken op het scoreblad. Dat is dus bij elk spel hetzelfde. Als je eenmaal dit basisprincipe kent, dan kun je alle spellen zonder moeite meespelen.
Wat wel steeds anders is zijn de dobbeldoelen. En die zijn bij elke van de spellen dan ook echt anders. Dat maakt het de moeite waard om ook de andere varianten aan te schaffen. Voor de variatie zeg maar.
Zonder viltstiftjes
Toch had het wat mij betreft wel anders gekund. Het is jammer dat niet elk spel steeds dezelfde kleuren dobbelstenen hebben. Het had wat mij betreft beter geweest als bij elk spel wél dezelfde kleuren dobbelstenen gebruiken kan worden, zodat je maar 1x een basisspel hoeft aan te schaffen. Als dat zo had geweest dan kunnen er vervolgens alleen nieuwe varianten scoreblokken uitgeven worden. Dat scheelt kosten, verpakkingsmaterialen en een flink aantal dobbelstenen. En … ook niet onbelangrijk … veel ruimte in de kast.
Het grappige is wel dat de viltstiftjes in de 4e variant zijn weggelaten, ervan uitgaande dat iedereen wel stiftjes of een pen in huis heeft. Wij lamineren overigens de scorevellen en gebruiken er uitwisbare stiftjes bij. Op deze manier is één scorevel steeds weer herbruikbaar. En als je zo vaak Clever speelt als wij doen, dan scheelt dat toch een berg papier en geld.
Wij vinden het de moeite waard om Clever 4Ever in bezit te hebben. Het is een leuke variant die wij graag spelen. Het is steeds weer een uitdaging om zoveel mogelijk punten te scoren bij elk van de dobbeldoelen. Daarbij is het ook bij deze variant zo dat de laatste score nog wordt vermenigvuldigd met het aantal vossen dat is behaald. Dit zijn extra bonuspunten. Je wilt dan ook dat de laagste score zo hoog mogelijk is en dat je flink wat vossen verzamelt. Het is dan niet zo dat je één van de dobbeldoelen maar achterwege kunt laten en alleen maar kunt richten op 3 of 4 dobbeldoelen die lekker gaan. Want dan levert dat geen extra punten op in combinatie met de vossen en dan ga je het zeker verliezen.
Productinformatie
Titel: Clever 4Ever
Uitgeverij: 999Games
Speelduur: ongeveer 30 minuten
Aantal spelers: 1-4
Leeftijd: 8+
Lees ook: Het Spellenspektakel 2022